Debatable Philosophical Wisdom
 



Czy filozofia może być jeszcze do czegoś potrzebna?
Czy kiedykolwiek była użyteczna?
Czy rozważania filozofów mogą być zrozumiale dla wykształconych nie-filozofów?

Debatable Philosophical Wisdom daje pozytywną odpowiedź na powyższe pytania. Książka Pawła Więckowskiego to nowy podręcznik w języku angielskim do historii filozofii. Powstał on pod wpływem doświadczań autora na stypendiach w Uniwersytecie Wiedeńskim i London School of Economics. Podręcznik składa się z dwu części. Pierwsza streszcza doktryny dawnych wielkich mistrzów filozofii umieszczając je, wzorem Dziejów filozofii Zachodu Bertranda Russella, w kontekście dziejów ludzkości, tym samym traktując historię filozofii jako część intelektualnej historii świata. Filozofia rozumiana jest poszukiwanie odpowiedzi na podstawowe pytania: Co i jak istnieje? Co możemy wiedzieć? Co jest wartościowe i jak postępować? Część druga traktuje o poszczególnych działach filozofii (ontologii, epistemologii i aksjologii) oraz odpowiedziach na podstawowe pytania, jakie zdaniem autora można uznać za aktualne i uzasadnione dziś. Za główne osiągnięcia filozofii uznane są: (1) przeniesienie punktu wyjścia refleksji do wnętrza człowieka jako działającego podmiotu i uznanie rzeczywistości zewnętrznej za niepoznawalny bezpośrednio byt, do które odnoszą się ludzkie hipotezy; (2) uznanie Popperowskiego hipotetyzmu (wraz z pragmatycznym jego uzasadnieniem) za podstawową metodę budowania 'wiedzy', czyli aktualnie uznawanego zbioru hipotez, na których opierane jest działanie; (3) dostrzeżenie, że motorem działania i podstawą wartościowania są indywidualne ludzkie pragnienia, podstawą zaś etyki chwiejne kompromisy między nimi, zwane stanami refleksyjnej równowagi.

Książka stara się przedstawić filozofię w sposób zrozumiały dla współczesnego wykształconego człowieka wdrożonego w myślenie zgodne ze standardami naukowymi. Zarazem wydobywa z niej odpowiedzi na podstawowe i powszechnie zrozumiałe pytania. Unika filozoficznego żargonu i zagłębiania się w wewnątrz-teoretyczne kwestie poszczególnych systemów pojęciowych, jak również częstego u filozofów „dzielenia włosa na czworo”. Niejasne idee dawnych mistrzów (np. teorię Dobra Platona) uznaje albo za błędy myślowe, albo za celowo stosowaną retorykę. Filozofia tak ujęta jawi się jako interdyscyplinarne podsumowanie nauk zgodne z ideałem scjentyzmu, takim za jaki może on uchodzić na gruncie obecnej, hipotetycznej koncepcji nauki i zasad krytycznego myślenia. Podejście to jest całkowicie różne od tych (równie uprawnionych i popularnych w kręgach akademickich) rozumień filozofii, które uznają ją za osobną dziedzinę, rozwijającą się we własnym rytmie i nie wchodzącą w interakcje z nauką, myśleniem zdroworozsądkowym czy działalnością społeczną.

Debatable Philosophical Wisdom jest zarazem książką dla inteligentnych początkujących, gdyż nie zakłada żadnej wstępnej wiedzy o historii filozofii.

Akcentuje ona związki filozofii z historią ekonomiczną świata i dzięki temu mogłaby okazać się użyteczna na kierunkach Philosophy, Politics and Economics (PPE). bardzo popularnych w krajach anglosaskich, a niestety nie istniejących w Polsce.

Książkę wieńczą wskazania, jak filozofia może powrócić do roli jednego z głównych filarów kultury Zachodu, a także całej ludzkości. Przy obecnym stanie wiedzy i świata nie można nie dostrzec wyjątkowości gatunku ''homo sapiens'' w skali całego znanego nam wszechświata, a troska o jego rozwój zasługuje na miano jednego z głównych celów moralnych, który wspierać powinna także filozofia.

Praca zawiera dodatek poświęcony filozofii polskiej na tle burzliwej historii kraju, przez co może przyczynić się do propagowania tej filozofii w świecie.

Jest jednak oczywiste, że praca o tak szeroko wyznaczonych celach nie może być doskonała i stanowi zaledwie zarys tego, czym może się stać w następnych, rozszerzonych wydaniach.

Debatable Philosophical Wisdom można pobrać z oficjalnej strony Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=232617.
Wersja już zmieniona, lecz jeszcze (w nowych partiach) nie w pełni dopracowana językowo, jest dostępna bezpośrednio tutaj.

Mail: deb.wisd@gmail.com


Więckowski, Paweł (2015). Debatable Philosophical Wisdom. How Philosophy Accompanies the Development of Humankind. Warsaw: e-bUW. ISBN 978-83-943146-0-6


Paweł Więckowski, ur. w Łodzi w 1963 r., jest absolwentem kierunków Polonistyka i Filozofia w Uniwersytecie Łódzkim oraz Anglistyka w Uniwersytecie Warszawskim. Doktorat z filozofii otrzymał w Uniwersytecie Warszawskim na podstawie pracy 'Metodologiczna analiza generatywizmu' poświęconej koncepcjom Noama Chomsky'ego. Pracował w Uniwersyteckie Warszawskim i w Szkole Głównej Handlowej. Obecnie przygotowuje obszerną książkę Szczęście i Dobro poszukując rozstrzygnięcia fundamentalnych kwestii aksjologii i etyki: co jest, może i powinno być podstawą ludzkich wyborów.





Poprzednia, znacznie krótsza wersja tej książki, napisana w 2013 r., została opublikowana przez Warsaw School of Economics/Szkoła Główna Handlowa jako Debatable Wisdom (ISBN 978-83-5416-10-0) w ramach programu „Młodzi Projektują Zarządzanie.”